Μία προεκλογική διαπίστωση και τρεις μετεκλογικές προκλήσεις

Εδώ και μερικούς μήνες έχουμε ξεκινήσει στην εταιρεία to the point μία προσπάθεια να ανιχνεύσουμε, μέσα από σχετικώς απλές ερευνητικές προσεγγίσεις και συσχετίσεις ευρημάτων, ένα κατ’ αρχήν στίγμα του αδιαμόρφωτου, συμπαθούς αλλά και συγκεχυμένου στην αντίληψη των περισσοτέρων χώρου που εκφράζουν οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ. Όσα ακολουθούν είναι απλώς ενδεικτικά στοιχεία της ερευνητικής αυτής προσέγγισης που πρόσφατα ξεκίνησε και ελπίζουμε πως θα έχει συνέχεια.
μία προεκλογική διαπίστωση
Λίγες μέρες πριν τις εθνικές εκλογές του Οκτωβρίου, στα πλαίσια μιας μεγάλης έρευνας (T-point)* με κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο και ιδιαίτερο προσανατολισμό σε ζητήματα της Θεσσαλονίκης, προέκυψε ένα αρκετά ενδιαφέρον εύρημα. Από καιρό η προεκλογική ατζέντα του ΠΑΣΟΚ είχε αρχίσει να αξιοποιεί επικοινωνιακά, με μεθοδικότητα και αρκετά συγκροτημένο και αξιόπιστο τρόπο, την -όχι ιδιαιτέρως ξεκάθαρη αλλά πάντως αναπτυσσόμενη- οικολογική ευαισθησία.
Η στρατηγική επιλογή του ΠΑΣΟΚ ήταν σαφής. Επεδίωκε να επενδύσει σε ακροατήρια νεαρής ηλικίας, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, ανησυχίες, διευρυμένες αναζητήσεις και κοινωνικές ευαισθησίες. Έτσι οργάνωνε την κυβερνητική του πρόταση αξιοποιώντας μια θεματολογία που αποτελούσε προνομιακό πεδίο των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ και εν μέρει της ανανεωτικής αριστεράς.
Στην έρευνα θέσαμε μεταξύ άλλων και το ερώτημα «Με ποιο πολιτικό κόμμα συνδέετε τον όρο πράσινη ανάπτυξη;,-μια διατύπωση που μονοπωλούσε την προεκλογική ρητορεία του ΠΑΣΟΚ. Οι συμμετέχοντες σε ποσοστό 39% ανέφεραν ως πρώτη επιλογή τους το κόμμα των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Ακολουθούσε το ΠΑΣΟΚ με 33% και τρίτος ο ΣΥΡΙΖΑ (11%).
Μεταξύ των νέων σε ηλικία ανθρώπων (18-34) σχεδόν ένας στους δύο δήλωνε ότι συνέδεε την πράσινη ανάπτυξη με το κόμμα των Οικολόγων και μόνο το 16,9% με το ΠΑΣΟΚ. Παρόμοια η εικόνα και μεταξύ των ανθρώπων με μέσο και υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Επομένως, παρά την αδιαμφισβήτητη επικοινωνιακή ισχύ που είχε το μήνυμα ενός κόμματος που την περίοδο εκείνη διεκδικούσε την εξουσία και συνεπώς διατύπωνε και υποστήριζε εμφατικά την πρότασή του για τη διακυβέρνηση της χώρας, οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ είχαν καταφέρει να αντισταθούν στην πίεση, να διατηρήσουν αλώβητα τα βασικά συστατικά της ταυτότητάς τους και ανοιχτό το δίαυλο επικοινωνίας τους με τα προνομιακά για αυτούς ακροατήρια.
οι εκλογές
Ακολούθησαν οι εθνικές εκλογές στις οποίες οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ, αν και ενδυναμωμένοι, βρέθηκαν οριακά εκτός βουλής. Στην Α’ περιφέρεια Θεσσαλονίκης σημείωσαν υψηλότερο ποσοστό από αυτό της επικράτειας (3,45% έναντι 2,53%) ενώ Δήμο Θεσσαλονίκης το ποσοστό τους έφτασε το 3,83% - δεύτερο υψηλότερο μεταξύ των 14 δήμων της περιφέρειας.
Η ποσοστιαία αύξηση των δυνάμεων των Οικολόγων σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2007 στην Α’ περιφέρεια της Θεσσαλονίκης ήταν της τάξης του 92% (+6.032 ψήφοι) και στον κεντρικό Δήμο της τάξης του 90% (+3.028 ψήφοι).
Αύξηση δυνάμεων υπήρξε και σε σχέση με τις Ευρωεκλογές του 2009, τόσο στην Α’ περιφέρεια (+15%) όσο και στο Δήμο Θεσσαλονίκης (+17%).
…και τρεις μετεκλογικές προκλήσεις
Μετά τις εκλογές η πρόκληση είναι πλέον προφανής για τους ΟΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ. Είναι ξεκάθαρο ότι στο νέο πολιτικό σκηνικό μπορούν να διεκδικήσουν σημαντικό ρόλο εάν:
• ενισχύσουν τη συνέπεια και την αξιοπιστία του λόγου τους
• συγκροτήσουν σταθερά χαρακτηριστικά στη φυσιογνωμία τους και
• διαμορφώσουν σαφή στρατηγική κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών
Σε πρόσφατη έρευνά μας** στην Α’ εκλογική περιφέρεια της Θεσσαλονίκης το πλαίσιο αυτών των προκλήσεων υποδεικνύεται εμμέσως από τρεις παραμέτρους που προέκυψαν μεταξύ άλλων ευρημάτων:
1. Διαπιστώσαμε κατ’ αρχήν μία κριτική στάση της κοινής γνώμης απέναντι στην επιλογή να μην δεχθεί η κυρία Μ. Βασιλάκου την πρόταση που της απηύθυνε ο Γ. Παπανδρέου να συμμετέχει στην κυβέρνηση. Σχεδόν ένας στους δύο (45%) χαρακτηρίζει λανθασμένη την απόφαση αυτή. Το εύρημα μπορεί να ερμηνευθεί ως έμμεση έκφραση μίας θετικής διάθεσης απέναντι στο ενδεχόμενο συνεργασιών και έχει ενδιαφέρον ότι τα ποσοστά κορυφώνονται μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ (60%) και των ψηφοφόρων των Οικολόγων (58%).
Όσοι απαντούν ότι ορθώς αρνήθηκε η κυρία Βασιλάκου τη συμμετοχή στην κυβέρνηση προτάσσουν ως κύριο λόγο (σε ποσοστό 37%) το γεγονός ότι η πρόταση απευθύνθηκε σε πρόσωπο και όχι στο κόμμα. Η απάντηση αυτή επιλέγεται από το 50% των ψηφοφόρων των Οικολόγων, γεγονός που προφανώς αποτυπώνει πολιτική κουλτούρα ενός καλού επιπέδου.
Η απολύτως αρνητική απάντηση στο ενδεχόμενο της συνεργασίας («Πιστεύω ότι οι Οικολόγοι δεν πρέπει να συνεργαστούν με το ΠΑΣΟΚ») επιλέγεται από το 28% των ερωτηθέντων. Μεταξύ των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ μόνο το 3% τοποθετείται αρνητικά απέναντι στο ενδεχόμενο της συνεργασίας ενώ υψηλότερο είναι το επίπεδο του σκεπτικισμού μεταξύ των ψηφοφόρων των Οικολόγων (33%).
Οι ψηφοφόροι των Οικολόγων που αξιολογούν ως λανθασμένη την απόρριψη της συνεργασίας διατυπώνουν σε υψηλό ποσοστό (43%) την αγωνία ότι ενδεχομένως, με τον τρόπο αυτό, υποθηκεύθηκε η δυνατότητα μελλοντικών συνεργασιών με το ΠΑΣΟΚ.
2. Η δεύτερη ερευνητική παράμετρος αφορά ένα πιο περιορισμένο αλλά πάντως εξαιρετικά ενδιαφέρον σκηνικό πολιτικών εξελίξεων: το Δήμο Θεσσαλονίκης.
Σε ένα σαφώς διατυπωμένο αίτημα αλλαγής της διοίκησης του δήμου που υποστηρίζεται σχεδόν από το 60% των ψηφοφόρων το κόμμα των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ επιλέγεται από το 16,4% των ερωτηθέντων ως αναγκαίος και απαραίτητος εταίρος του σχήματος που θα διεκδικήσει με όρους επιτυχίας το δήμο. Η απάντηση είναι μάλιστα ιδιαιτέρως δημοφιλής (21%) μεταξύ των νέων και δυναμικών ηλικιακών ομάδων (35-55).

3. Η τελευταία παράμετρος αφορά την ουσιαστικότερη ίσως πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι Οικολόγοι: Ένα μήνα περίπου μετά την εκλογική αναμέτρηση του Οκτωβρίου αποτυπώνονται ήδη δείγματα της κινητικότητας, του συγκυριακού, ασταθούς και πολυσυλλεκτικού χαρακτήρα που έχει το σώμα των ψηφοφόρων των Οικολόγων. Αν και στην πρόθεση ψήφου (στο υποθετικό ενδεχόμενο προκήρυξης εκλογών) οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ εμφανίζονται να διατηρούν τις δυνάμεις τους (3,2%) στην Α’ περιφέρεια της Θεσσαλονίκης, εμφανίζονται να έχουν απολέσει έναν στους δύο ψηφοφόρους που τους είχαν στηρίξει τον Οκτώβριο.
Γκέλη Δούμπη
Διευθύντρια Στρατηγικής & Επικοινωνίας


ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
* T-point - ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
to the point (25-28.08.09)
Δείγμα Α’ Εκλογικής περιφέρειας Θεσσαλονίκης 619 άτομα
**R-point - ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
to the point (10-17.11.09)
Δείγμα Α’ Εκλογικής περιφέρειας Θεσσαλονίκης 642 άτομα