«ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ» ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟΣΟ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Ο καταναλωτισμός είναι εκείνη η ιδεολογία που εξισώνει την προσωπική ευτυχία με την αγορά υλικών αγαθών και την κατανάλωση και σχετίζεται άμεσα με την ιδεολογία της αέναης ανάπτυξης της παραγωγής (παραγωγισμός) και της συνακόλουθης αυξανόμενης χρήσης των φυσικών πόρων.
Οι γιορτές των Χριστουγέννων είναι συνήθως αφορμή για μια καταναλωτική εξόρμηση, η οποία έχοντας ξεφύγει από οποιαδήποτε λογικά πλαίσια κατευθύνεται συνήθως σε πλαστικά παιχνίδια, σε αλκοολούχα ποτά, σε λιπαρά φαγητά και ίσως και σε κάποια ταξίδια. Για όλα αυτά μάλιστα, τα τελευταία χρόνια και με την ενθάρρυνση της διαφημιστικής δύναμης των τραπεζών, γινόταν προσφυγή και σε διάφορα «εορτοδάνεια» με απαράδεκτους όρους, που βύθισαν σε μεγαλύτερη υπερχρέωση τους ήδη προβληματικούς οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Με την έκρηξη της οικονομικής κρίσης, ωστόσο, αντί να ακουστούν φωνές σύνεσης, άρχισαν να κυριαρχούν κακόηχες και πανικόβλητες κορώνες, κυρίως από την αμερικανική ήπειρο, για περισσότερη κατανάλωση, με διάφορες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές προτροπές του στυλ «βγείτε να ψωνίσετε για να σώσετε την οικονομία»!
Το οικολογικό κίνημα, ακόμη και σε εποχές αφθονίας, στοχεύοντας σε πιο ποιοτικές κατευθύνσεις, προέτρεπε για εθελοντική λιτότητα, για κατασκευές του τύπου «φτιάξτο μόνος σου», για ανταλλαγές δώρων ή μεταχειρισμένων αντικειμένων (π.χ. bookcrossing) και συνειδητή κατανάλωση. Προέτρεπε για μια αλλαγή των καταναλωτικών προτύπων που θα μπορούσε να συνοδευτεί και με μια αλλαγή των παραγωγικών προτύπων και να οδηγήσει σε αλλαγές στις οικονομικές δομές, σε κατευθύνσεις πιο ήπιες και πιο προσαρμοσμένες στις κοινωνικές και τις περιβαλλοντικές ανάγκες.
Η εθελοντική απλότητα είναι ένας τρόπος ζωής, κατά τον οποίο τα άτομα συνειδητά επιλέγουν να μειώσουν τα επίπεδα κατανάλωσής τους. Ο Επίκουρος υποστήριζε ότι τα προβλήματα που προκύπτουν από το να διατηρεί κανείς έναν πολυδάπανο τρόπο ζωής ξεπερνούν τις απολαύσεις που αυτός προσφέρει. Συνεπώς, έφτανε στο συμπέρασμα ότι αυτά που είναι απαραίτητα για την ευτυχία, τη σωματική άνεση και τη ζωή την ίδια θα έπρεπε να διατηρούνται σε επίπεδα ελάχιστης δαπάνης. Ένας πιο πρόσφατος συγγραφέας, ο Henry David Thoreau έγραψε το κλασικό πλέον βιβλίο Walden (1854), όπου περιγράφει και υποστηρίζει έναν τρόπο διαβίωσης με απλότητα και ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Ένας τέτοιος τρόπος ζωής περιλαμβάνει και διαφορετικές προσεγγίσεις εννοιών όπως η ποιότητα ζωής και η τεχνολογία. Ιδιαίτερα για την τελευταία, γίνεται σήμερα χρήση του όρου «κατάλληλη τεχνολογία» ή «εναλλακτική τεχνολογία», που περιλαμβάνει εφαρμογές που εξασφαλίζουν ενέργεια από τον ήλιο ή τον άνεμο, τρόφιμα από βιολογικές καλλιέργειες, βιοκλιματική αρχιτεκτονική, ενημέρωση από το ραδιόφωνο και το διαδίκτυο αντί της τηλεόρασης, κ.ο.κ.
Ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες από το εξωτερικό, αλλά και την Ελλάδα που προτείνουμε για περισσότερο προβληματισμό αποτελούν:
Το περιοδικό Ethical Consumer - http://www.ethicalconsumer.org/
Το ελληνικό παράρτημα της Fair Trade - http://www.fairtrade.gr/
Ανταλλαγές βιβλίων (bookcrossing): http://www.bookcrossing.com/ και το σχετικό ελληνικό φόρουμ: http://www.bookcrossing.com/forum/28, αλλά και http://greekbookcrossing.pbworks.com/
Η διεθνής ημέρα κριτικής στην κατανάλωση (Buy Nothing Day) που συντονίζεται από την οργάνωση Adbusters: https://www.adbusters.org/campaigns/bnd
Διεθνής εβδομάδα επιβράδυνσης (International Downshifting Week): http://www.downshiftingweek.com/ και Slow Movement: http://www.slowmovement.com/downshifting.php
Τα αντικαταναλωτικά Χριστούγεννα (Buy Nothing Christmas) που προωθούνται από μια καναδική θρησκευτική οργάνωση Μεννονιτών: http://www.buynothingchristmas.org/
Το δίκτυο της «ελευθεροκύκλωσης» Freecycle Network: http://www.freecycle.org/
Καλές και λιτές γιορτές!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου