Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2011

Κριτική στο σχέδιο «ΗΛΙΟΣ»

Κριτική στο σχέδιο «ΗΛΙΟΣ», όπως αυτό εξαγγέλλεται από την κυβέρνηση, άσκησαν οι Οικολόγοι Πράσινοι, εξαιτίας των ανησυχιών που αυτό δημιουργεί για την ορθολογική και αποτελεσματική εφαρμογή του.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι αντιμετωπίζουν θετικά το σχέδιο, λόγω της επιτάχυνσης της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, που προοιωνίζεται το «ΗΛΙΟΣ». Επισημαίνουν όμως πως πρέπει να εξυπηρετηθούν οι στόχοι του με ορθολογικό και αποτελεσματικό τρόπο και να μην παραμείνει η όλη προσπάθεια σε επίπεδο λόγων, ιδεών και ανακοινώσεων.
Οι μέχρι σήμερα δημόσιες αναφορές στο «ΗΛΙΟΣ» από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και τον πρωθυπουργό δείχνουν ότι βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο ιδέας και αποκαλύπτουν μια ανησυχητική ελαφρότητα στην προσέγγιση πολύ σημαντικών ζητημάτων που αναπόφευκτα ένα τέτοιας κλίμακας σχέδιο θα δημιουργήσει, τονίζουν οι Οικολόγοι.
Πιο συγκεκριμένα αναφέρουν:

1. Ο πιο σημαντικός προβληματισμός, έχει αμιγώς οικονομική διάσταση. Συζητείται πρόχειρα, πίσω από τις γραμμές και συνοψίζεται στο ερώτημα: η προς εγκατάσταση ισχύς του προγράμματος «ΗΛΙΟΣ» θα καλύπτει και εθνικές ανάγκες; Η Ελλάδα σήμερα διαθέτει στόχο με συγκεκριμένο μείγμα ΑΠΕ ως το 2020 καθορισμένο με υπουργική απόφαση τον Οκτώβριο του 2010. Με βάση αυτό το σχεδιασμό και αν τηρηθούν οι σημερινές εγγυημένες τιμές για τα φωτοβολταϊκά, ένα ποσό της τάξης του 1 δισ. ευρώ το χρόνο θα πηγαίνει στον παράγωγο ή παραγωγούς της ηλεκτρικής ενέργειας που θα καλύπτει τις εθνικές ανάγκες σε φωτοβολταϊκά όπως αυτές έχουν προσδιοριστεί στο ενεργειακό μείγμα του ΥΠΕΚΑ, και μάλιστα για τα επόμενα 25 χρόνια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε ως στόχο αυτός ο πλούτος να παραμείνει εντός Ελλάδας κατά το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει με προτεραιότητα τα φωτοβολταϊκά στις στέγες που σύμφωνα με το ΣΕΦ, μπορούν να υπερκαλύψουν τις εθνικές ανάγκες σε ηλιακή ενέργεια δεδομένου ότι το δυναμικό στις στέγες μας είναι 10.000 MW τη στιγμή που ο σχεδιασμός για το 2020 απαιτεί συνολικά 2.200 MW. Ταυτόχρονα, η έμφαση στη μικρή κλίμακα για την κάλυψη των εθνικών αναγκών μπορεί να στηρίξει τις ελληνικές βιομηχανίες παραγωγής εξοπλισμού φωτοβολταϊκών, ενώ το κόστος παραγωγής (η εγγυημένη τιμή δηλαδή) να τροφοδοτήσει την ελληνική οικονομία. Επομένως, ζητάμε ρητή δέσμευση πως το Πρόγραμμα «ΗΛΙΟΣ» θα αφορά εγκατεστημένη ισχύ πλέον του παραπάνω στόχου και ενδεικτικό στόχο-μείγμα για το 2050.
2. Σε 15.000 MW αντιστοιχούν παρά πολλά εργατοέτη (30 έτη / MW). Πρέπει ένα μεγάλο μέρος αυτών να καλυφθεί από εργατικό δυναμικό στην Ελλάδα. Η περιφέρεια Ν. Αιγαίου που όλες οι φήμες δείχνουν ότι θα φιλοξενήσει μεγάλο μέρος του έργου, έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα.
3. Βασικό κριτήριο για την επιλογή ξένων, Ελλήνων ή μικτών (consortium) επενδυτών στο «ΗΛΙΟΣ» θα πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Στόχος θα πρέπει να είναι παράλληλα με την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ να αναπτυχθεί και μια εγχώρια βιομηχανία παραγωγής συστημάτων ΑΠΕ που αργότερα θα αποκτήσει και εξαγωγικό χαρακτήρα. Τη στρατηγική αυτή ακολούθησε επιτυχημένα η Ισπανία στον τομέα των αιολικών.
4. Ένα πολύ σημαντικό θέμα που συζητιέται επίσης πολύ πρόχειρα είναι το ζήτημα της σύνδεσης και απορρόφησης της παραγόμενης ενέργειας από το ηλεκτρικό σύστημα, τόσο το εγχώριο, όσο και από τις διεθνείς διασυνδέσεις. Δεδομένου μάλιστα ότι πολλές από τις θέσεις που προτείνονται για έργα του “ΗΛΙΟΣ” είναι σε μη διασυνδεδεμένα νησιά, είναι βέβαιο ότι θα χρειαστεί να γίνει διασύνδεση. Εκεί τίθενται ζητήματα προσβασιμότητας, σεβασμού του περιβάλλοντος, διαστασιολογησης ακόμα και διαδρομής των καλωδίων. Ο ηλεκτρικός χώρος σήμερα είναι πολύ μικρότερος από τα σχέδια που καταστρώνονται και αν δε γίνει ένας σοβαρός και διαφανής προγραμματισμός θα καταλήξουμε το ένα έργο ΑΠΕ να υπονομεύει το άλλο.
5. Χρειάζεται δέσμευση πως η εξαγωγή ενέργειας θα αφορά πρώτα τις γειτονικές μας χώρες με αντιστροφή δηλαδή των εισαγωγών από Τουρκία-Βουλγαρία-ΠΓΔΜ και με διερεύνηση για τη χρηματοδότηση του premium της τιμής της παραγωγής από ΑΠΕ για τις χώρες εκτός ΕΕ.
6. Τα έργα ΑΠΕ πολύ μεγάλης κλίμακας απαιτούν επίσης πολύ προσεκτικό περιβαλλοντικό σχεδιασμό για να διατηρούν τη συμβατότητα τους με τις αρχές της αειφορίας. Ήδη κάποιες από τις περιοχές που προτείνονται για εγκατάσταση μεγάλων φ/β μονάδων, όπως η έκταση της Φωνής της Αμερικής στο Δέλτα του Νέστου, είναι αυξημένης οικολογικής ευαισθησίας και υπάγονται σε αυστηρό καθεστώς περιβαλλοντικής προστασίας (συνθήκη Ramsar). Ζητάμε να υπάρξει το συντομότερο έναρξη συζήτησης και διαβούλευσης σε κάθε Περιφέρεια για περιοχές που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ΦΒ/ΗΘ μεγάλης κλίμακας, με τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις στο περιβάλλον, τη γεωργία και το τοπίο.
7. Εκτός από φιλόδοξα σχέδια επενδύσεων σε ΑΠΕ χρειαζόμαστε και φιλόδοξα σχέδια επενδύσεων στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη διαχείριση της ζήτησης και αντίστοιχα κίνητρα. Ενδεικτικά αναφέρουμε την ενεργειακή αναβάθμιση όλων των δημόσιων κτιρίων και 200 χιλιάδων ιδιωτικών, μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε συσκευές εξοικονόμησης, επίσπευση-επέκταση του προγράμματος εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, έξυπνα δίκτυα σε συνδυασμό με ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Ολα αυτά σε ένα κράτος που λειτουργεί σωστά, θα έπρεπε να συζητηθούν νηφάλια μεταξύ της ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ και όλων των φορέων και πολιτικών κομμάτων που έχουν να συνεισφέρουν στο διάλογο, ειδικά επειδή πρόκειται για σχέδια κολοσσιαίων διαστάσεων που θα δεσμεύσουν τη χώρα για παρά πολλά χρόνια, τονίζουν οι Οικολόγοι Πράσινοι. Αντί αυτού ο κ. Παπακωνσταντίνου επέλεξε να συζητήσει αυτά τα πλάνα μόνο με τους Γερμανούς πριν ακόμα διαμορφώσει τα βασικά έστω χαρακτηριστικά τους και αυτό είναι ενδεικτικό του γενικότερου τρόπου άσκησης πολιτικής από τη σημερινή κυβέρνηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: