Κοινωνική οικονομία και προοπτικές απασχόλησης

Τις δυνατότητες που προσφέρει η κοινωνική οικονομία για έξοδο από την κρίση ανέλυσε στο Παρίσι ο Μιχάλης Τρεμόπουλος, ως καλεσμένος του Cercle Europe et écomonie sociale. Στην ομιλία του, παρουσίασε τη πρόοδο που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη και εμπέδωση της στήριξης που πρέπει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να παρέχουν στον κρίσιμο τομέα της κοινωνικής οικονομίας.

Ο Μ. Τρεμόπουλος ανέλυσε σειρά πρωτοβουλιών, που ο ίδιος και οι Πράσινοι έχουν πάρει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τόνισε την ανάγκη να αναληφθούν και άλλες αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να αξιοποιηθεί η δυναμική που ο τομέας της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας έχει, ειδικά σε περίοδο κρίσης. Επίσης, εξασφάλισε τη δέσμευση από σημαντικούς παράγοντες της κοινωνικής οικονομίας στη Γαλλία να συμμετέχουν σε σχετικά σεμινάρια στην Ελλάδα, μεταφέροντας την εμπειρία τους.

«Σε όλη την Ευρώπη, η κοινωνική οικονομία προσφέρει εργασία και απασχόληση σε πάνω από 11 εκατομμύρια Ευρωπαίους. Είναι ένας από τους πιο αναπτυσσόμενους τομείς που δεν έχει λάβει τη στήριξη που αξίζει», δήλωσε ο Μ. Τρεμόπουλος. «Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι κρίσιμο να προχωρήσουμε προς μια κοινωνία δίκαιη, αλληλέγγυα και περιβαλλοντικά υπεύθυνη. Είχα τη χαρά να φιλοξενήσω πρόσφατα στις Βρυξέλλες μια ημερίδα με θέμα τη κοινωνική οικονομία. Υποστηρίζω ένθερμα τον τομέα αυτό και θα συνεχίζω να το κάνω από όποιο μετερίζι βρεθώ», είπε.

Σκοπός των πρωτοβουλιών του Μ. Τρεμόπουλου στο συγκεκριμένο τομέα είναι να δείξει πώς η ανάπτυξη της κοινωνικής αλληλεγγύης, στην οικονομία των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, που αντιμετωπίζουν τις άμεσες συνέπειες της κρίσης χρέους του Ευρώ (δηλαδή Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία), θα μπορούσε να συμβάλει ως βιώσιμη στρατηγική για την έξοδο από την κρίση και να πετύχουν τους στόχους της «Ευρώπης 2020».

«Η σημασία για την ευρωπαϊκή οικονομία και την κοινωνία των συνεταιρισμών, των ταμείων αλληλασφάλισης, τις ενώσεις, τα ιδρύματα και τις κοινωνικές επιχειρήσεις (που μερικές φορές αναφέρονται ως Κοινωνική Οικονομία), είναι ότι εισπράττει τώρα μεγαλύτερη αναγνώριση σε επίπεδο κρατών μελών αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο», σημείωσε ο Μ. Τρεμόπουλος.

Το 2003 το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής συνεταιριστικής κοινωνικής οικονομίας. Το 2004 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση με μια σειρά δράσεων για την προώθηση των συνεταιρισμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 19 Φεβρουαρίου 2009, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα για την κοινωνική οικονομία. Κατά τη διάρκεια του 2011 οι Πράσινοι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικεντρώθηκαν σε δύο επιτεύγματα:

1. Ολοκλήρωση κειμένου με τις θέσεις τους, υπό τον τίτλο «Η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία και η Ευρωπαϊκή Ένωση – Ένα Πράσινο πρόγραμμα πέρα από την κρίση».

2. Σύνταξη σχεδίου πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που αφορά στη συμμετοχή των εργαζομένων σε συνεταιρισμούς βάσει του Πρότυπου Καταστατικού της Ευρωπαϊκής Συνεταιριστικής Επιχείρησης.

«Η κοινωνική οικονομία είναι ένας από τους τομείς της οικονομίας, ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον των ερευνητών, που συμβάλλει στην ανάπτυξη των περιφερειών και υποστηρίζει ομάδες του πληθυσμού που είναι αντιμέτωπες με σημαντικά προβλήματα ανεργίας. Η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και ιδιαίτερα η αδυναμία του τυπικού εκπαιδευτικού συστήματος να προσαρμοστεί σε νέα δεδομένα και συνθήκες, έχει οδηγήσει πολλά άτομα να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας», επισήμανε ο Μ. Τρεμόπουλος.

Ωστόσο, παρά την ανάπτυξη του τομέα, παρατηρούνται σημαντικές αδυναμίες ως προς την ανάπτυξή της με σημαντικότερη αυτή της έλλειψης ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για τα χαρακτηριστικά των διαστάσεων, την οργάνωση και τη λειτουργία του συγκεκριμένου τομέα, ιδίως στην Ελλάδα, όπως παρατήρησε ο ίδιος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, στην Ελλάδα η συμμετοχή του τριτογενούς τομέα στην απασχόληση αντιπροσωπεύει το 1% έως 2% της συνολικής απασχόλησης. Πιο συγκεκριμένα, στον τριτογενή τομέα περίπου 68.700 άτομα απασχολούνται τα οποία αντιπροσωπεύουν το 1,8% της συνολικής απασχόλησης και το 3,3% της μισθωτής απασχόλησης. Το κύριο ενδιαφέρον και η εστίαση των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι είτε τα κοινωνικά ή γεωγραφικά αποκλεισμένα άτομα και οι επιχειρήσεις του κοινωνικού τομέα είναι συνήθως «Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις» σε μέγεθος.