Ο Μπετόβεν συναντά τον Γκόγια

Οι δυο μεγάλοι κωφοί του κόσμου σε μια συνάντηση κορυφής στη Θεσσαλονίκη

Θα μπορούσε ο Γκόγια να συναντηθεί με τον Μπετόβεν; Θα μπορούσαν πέρα από το παγκόσμια αναγνωρισμένο μεγαλείο τους να συνεννοηθούν χωρίς να ακούει ο ένας τον άλλο; Μπορούμε όλοι εμείς να γίνουμε κοινωνοί μιας τέτοιας... συνάντησης κορυφής; Ψάξτε τις απαντήσεις στο Τελλόγλειο. Μια από τις σημαντικότερες εκθέσεις που έχει φιλοξενήσει η Θεσσαλονίκη θα είναι προσβάσιμη για τους κατοίκους της πόλης μέχρι τις 29Ιανουαρίου 2012. Τα 211 χαρακτικά του Goya από τις τέσσερις σειρές του, τα Καπρίτσια, τα Δεινά του Πολέμου, τις Ταυρομαχίες και τις Παροιμίες, θα μπορούν να δουν οι επισκέπτες της έκθεσης «Ο Goya στο Τελλόγλειο, Ο ύπνος της λογικής γεννά τέρατα» που άρχισε στο χώρο του Τελλογλείου.

Τα χαρακτικά προέρχονται από τη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. Επίσης, προστίθενται έξι ελαιογραφίες από το Μουσείο Καλών Τεχνών του Bilbao, που δίνουν μια εικόνα για την εποχή και τη θεματογραφία του. Η έκθεση συμπληρώνεται από το Αρχείο Σπητέρη του Τελλογλείου, από όπου ένα πολύτιμο υλικό από εφημερίδες και περιοδικά του γαλλικού Τύπου στον 20ο αιώνα δημιουργεί το υπόβαθρο για το περιεχόμενο της διοργάνωσης.

Ο Φρανσίσκο Γκόγια (Σαραγόσα,1746 - Μπορντό, 1828) ήταν ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Ισπανίας, που με το έργο του σφράγισε και καθόρισε την ευρωπαϊκή τέχνη στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Είναι η εποχή που με το Διαφωτισμό, τη Γαλλική Επανάσταση και τους Ναπολεόντειους Πολέμους οι κάτοικοι της Ευρώπης βιώνουν μια βίαιη αλλαγή στον τρόπο ζωής τους. Ο Γκόγια μέσα από το έργο του θα εκφράσει τις ελπίδες μιας ολόκληρης γενιάς καλλιτεχνών και διανοουμένων στην Ευρώπη, αλλά και τη διάψευσή τους.

Οι ζωγράφοι της εποχής του Γκόγια σχεδίαζαν τις συνθέσεις τους και τις χάρασσαν ειδικευμένοι τεχνίτες. Οχι ο Γκόγια, που ανέλαβε ο ίδιος την παραγωγή των χαρακτικών, χρησιμοποιώντας τις πιο τεχνικές της οξυγραφίας και της ακουατίντας.

Τα χαρακτικά αγοράστηκαν από τον Μαρίνο Καλλιγά, διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης (1949 - 1971), στη δεκαετία του 1960. Τα Καπρίτσια (1799, 80 χαρακτικά), τα Δεινά του Πολέμου (1810-1820, 80 χαρακτικά), η Ταυρομαχία (1816, 33 χαρακτικά) και οι Disparates -Παροιμίες (1819-1823, 18 χαρακτικά) συνθέτουν την έκθεση στο Τελλόγλειο.

Από τα έξι ζωγραφικά συνοδευτικά έργα ξεχωρίζει το Πορτρέτο Νεαρής Γυναίκας. Είναι η πρώτη φορά που η ισπανική ζωγραφική της συγκεκριμένης περιόδου παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη, ενώ οι επισκέπτες μπορούν να δουν πως ζωγράφιζαν οι άλλοι ζωγράφοι της εποχής του Γκόγια.

Η συνάντηση

Εξαιρετικής σημασίας είναι και η σύμπτωση παρουσίασης στον ίδιο χώρο των παρτιτούρων του Μπετόβεν!

Στο Τελλόγλειο, ο Μπετόβεν «συναντά» τον Goya. Μια συνάντηση που δεν έγινε στη ζωή των δυο τιτάνων. Μια συνάντηση μεγάλων ιστορικών προσωπικοτήτων, με ακόμη ένα... διαβολικά κοινό χαρακτηριστικό: κι οι δυο ήταν κωφοί!

Η Θεσσαλονίκη έμελλε να είναι ο τόπος συνάντησης του μεγαλείου τους. Μέσα από τα έργα τους έρχονται σε μια πρωτότυπη, μοναδική συνάντηση, στους χώρους του Τελλόγλειου. Στην έκθεση για τον Μπετόβεν παρουσιάζονται για πρώτη φορά πρωτότυπες παρτιτούρες του, καθώς και χειρόγραφα, επιστολές, τετράδια επικοινωνίας, μικροαντικείμενα του συνθέτη, τα οποία προέρχονται από το Beethoven-Ηaus της Βόννης.

Στην έκθεση συμμετέχουν με έργα τους 60 σπουδαστές και η Ομάδα ΝΟ EGO του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από τους Goya και Beethoven.

Τάσος Τασιούλας